Huwebes, Setyembre 4, 2025

Pribatisasyon ng NAIA, Tutulan

PRIBATISASYON NG NAIA, TUTULAN

sa NAIA, kayraming bagong fees
nagsimula sa surot at ipis
isinapribado nang kaybilis
naririyan ang parking fees,
terminal fees, airport fees.
take-off fees, landing fees.
lighting fees, utility fees.
rental fees, service fees.
at marami pang iba't ibang fees
pasahero'y magtitiis
sa mga nagtaasang fees
ay, nakapaghihinagpis

kaya maitatanong mo
at mapapaisip dito
bakit ginawang negosyo
ang pampublikong serbisyo

panawagan sa kapitalista
aba'y dapat n'yo lang itigil na
ang pribatisasyon ng NAIA
na sa masa'y kaysakit sa bulsa

ang panawagan natin sa masa
magkapitbisig at magkaisa
tutulan, pribatisasyon ng NAIA
baguhin ang bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
09.04.2025

* salamat sa kumuha ng litrato

Martes, Setyembre 2, 2025

Ang Setyembre Dos sa kasaysayan

ANG SETYEMBRE DOS SA KASAYSAYAN

ang Setyembre Dos sa kasaysayan:
pormal na ang pagsuko ng Japan
at ang Ikalawang Daigdigang
Digmaa'y tuluyang nawakasan

namatay ang bayani ng Byetnam
at unang pangulong si Ho Chi Minh
nakaligtas sa nasunog na jet
ang naging presidente ng U.S.

may isang daang O.F.W. 
ang napauwi galing Kuwait
na tumakas sa kanilang amo
na kondisyon sa trabaho'y pangit

kayrami nang namatay sa dengue
anang ulat ng Department of Health
ulat na ito'y sadyang kaytindi
sa namatayan ay anong kaysakit

limang daan ang sa Iloilo
tatlong daang katao sa Bicol
at pitumpu naman mula sa Cebu
ay, nakamamatay iyang lamok

nadagdag pa sa mga balita
C.D. bidyo't Jose Pidal acoount
at may pahabol pang kasabihan:
huwag bukas kung kaya na ngayon

- gregoriovbituinjr.
09.02.2025

* mga datos mula sa pahayagang Pang-Masa, p.4

Lipunang malaya't matinô

LIPUNANG MALAYA'T MATINÔ

pangarap ko'y malaya't matinong lipunan
umiiral ay patas at makatarungan
na walang api't pinagsasamantalahan
ng dinastiya, oligarkiya't gahaman

pangarap ko'y lipunang matino't malayà
kung saan walang trapo't burgesyang kuhilà
sa anumang pakikibaka'y laging handâ
kumikilos kasama ng obrero't dukhâ

pangarap ko'y lipunang malaya't matinô
na lahat ng lahi't bansa'y nagkakasundô
umiiral ay di pagkaganid sa gintô
kundi pakikipagkapwa sa buong mundô

lipunang matino't malaya ang pangarap
na makamit na bawat isa'y lumilingap
sa kanyang kapwa, kaya tayo na'y magsikap
na abutin ang kaytayog mang alapaap

- gregoriovbituinjr.
09.02.2025

Lunes, Setyembre 1, 2025

Bansa ng 7,641 kapuluan

BANSA NG 7,641 KAPULUAN

mula pitong libo, isang daan at pitong isla
ang kapuluan sa ating bansa'y nadagdagan pa
pitong libo, animnaraan, apatnapu't isa
ayon sa bagong datos na nakalap ng NAMRIA

si Charlene Gonzales ay agad naalala natin
noong sa Miss Universe pageant siya ay tanungin
Ilan ang isla sa Pilipinas, na sinagot din
ng tanong, "High tide or low tide?" ang sagot ba'y kaygaling?

dagdag na limang daan, tatlumpu't apat na pulô
kapag taog ba o high tide ay agad naglalahò?
buti't mga bagong isla'y natukoy, naiturò
ng NAMRIA, bilang ng mga pulô na'y nabuô

limang daan tatlumpu't apat na pulo'y nasaan?
sa satellite images doon natin malalaman
nais kong marating ang mga bagong islang iyan
upang sa sanaysay, kwento't tula'y mailarawan

- gregoriovbituinjr.
09.01.2025

* ulat at litrato mula sa kawing na: https://www.facebook.com/share/1FrewfMduj/ 
* NAMRIA - National Mapping and Resource Information Authority, sentrong ahensya sa Pilipinas hinggil sa pagmamapa ng mga lupa sa bansa

Sabado, Agosto 30, 2025

'Ghost' projects at 'Hungry Ghosts' sa 'Ghost' month


'GHOST' PROJECTS AT 'HUNGRY GHOSTS' SA 'GHOST' MONTH

kayraming 'ghost' projects ang lumitaw sa ghost month
tulad ba'y 'ghost' flood control ng katiwalian?
kawawa ang bayan sa proyektong nagmulto
diyan ba napunta ang buwis ng bayan ko?

mukhang gutom na gutom ang mga 'hungry ghost'
kaya panay ang kanilang pangungurakot
sakmal ng kahayukan nila't kagutuman
ay nagpapakabundat sa kaban ng bayan!

may proyekto sa papel ngunit wala pala
sa totoong buhay, kinuha lang ang pera
ng bayan, ibinulsa ng mga tiwali
nilimas nila, mamamayan ang nagapi

ngayong Agosto, anong gusto mo, kapatid?
may flood control project ngunit baha ang hatid
mga tiwali'y nakapanggagalaiti
imbes na bayan, inisip nila'y sarili

serbisyo para sa bayan, naging negosyo
utak ng tusong negosyante't pulitiko
sa gobyerno'y sinong kanilang kasapakat?
managot sa bayan ang mga nangulimbat!

- gregoriovbituinjr.
08.30.2025

* litrato mula sa pahayagang Bulgar at Pilipino Star Ngayon, at sa ABS-CBN FB page

SMARTER na pagpaplano

SMARTER NA PAGPAPLANO

Specific - tiyak ang plano, detalyado
Measurable - nasukat kung kayang matupad
Attainable - kayang abutin ang adhika
Realistic - makatotohanan sa gawa
Time-bound - kayang gawin sa panahong tinakda
Evaluate - pagtatasa ng mga nagawa
Reward - natamong tagumpay ang gantimpala

Siguraduhing plano'y tapat sa layunin
Magkaisa ang pamunua't myembro natin
Aktibidad ay sama-sama nating gawin
Reklamo'y sinusuri't agad lulutasin
Tutok sa detalye't pinag-usapang sadya
Ebalwasyon sa kalagaya'y ginagawa
Respeto't makipagkapwa'y di nawawala

- gregoriovbituinjr.
08.27.2025

* litrato mula sa google

Miyerkules, Agosto 27, 2025

Soneto sa PANTHER

SONETO SA PANTHER

Participation - lumalahok ang bawat kasapian
Accountability - bawat isa'y may pananagutan
Non-discrimination - walang sinuman ang naiiwan
Transparency - walang tinatago sa masa't samahan
Human dignity - paggalang sa dignidad ng sinuman
Empowerment - pagsakapangyarihan ng mamamayan
Rule of law - iginagalang ang mga batas ng bayan

Pagpaplano ng samahan upang kamtin ang layunin
Ay ginagawa ng seryoso't pananagutan natin
Nangangarap ng makataong lipunang dapat kamtin
Tagumpay ng samahan ay lagi nating iisipin
Habang hindi pinababayaan ang pamilya natin
Edukasyon ng bawat kasapi ay ating planuhin
Respeto sa batas at sa bawat isa'y ating gawin

- gregoriovbituinjr.
08.27.2025

* ang soneto ay tulang may sukat at tugma, at binubuo ng 14 pantig bawat taludtod
* ang PANTHER ay isa sa mga prinsipyo ng karapatang pantao

Lunes, Agosto 25, 2025

Sa pambansang araw ng mga bayani

SA PAMBANSANG ARAW NG MGA BAYANI

di lang sina Jacinto, Andres, Luna't Rizal
ang mga bayaning dapat nating itanghal
sa kasalukuyan, maraming mararangal
na kaylaking ambag sa bayan, nagpapagal

kayraming bayaning mga walang pangalan
na talaga namang naglingkod din sa bayan
uring manggagawa at taong karaniwan
sa bawat bansa'y tagapaglikha ng yaman

nariyan ang mga mangingisda, pesante
nariyan ang ating mga ina, babae
aktibista muna bago naging bayani
ngunit di ang mga pulitikong salbahe

ang mga O.F.W. ay bayani rin
na remittances ang ambag sa bayan natin
di man sila kilala'y dapat ding purihin
na mga inambag ay di dapat limutin

ang uring manggagawa ang tagapaglikha
nitong ekonomya't mga yaman ng bansa
mangingisda't magsasaka'y tagapaglikha
nitong mga pagkain sa hapag ng madla

sa lahat ng mga bayani, pagpupugay!
tunay na magigiting, mabuhay! Mabuhay!
nagawa ninyo sa bayan ay gintong lantay
na sa pamilya't bayan ay ambag na tunay

- gregoriovbituinjr.
08.25.2025

Sabado, Agosto 23, 2025

Sa Buwan ng Kasaysayan

SA BUWAN NG KASAYSAYAN

patuloy lamang tayong magbasa
ng mga aklat sa kasaysayan
baka may mabatid pa ang masa
na nakatago pang kaalaman

tara, mandirigma't magigiting
o makabagong Katipunero
panlipunang sistema'y aralin
bakit ang daigdig ay ganito

mga digmaan ay anong dami
nais manakop ng ibang bansa
bakit may mga bansang salbahe
nangapital versus manggagawa

asendero versus magsasaka
pananakop versus tamang asal
elitista't mga dinastiya
versus masang kanilang nasakal

kasaysayan ay di lang si Andres
Bonifacio o Rizal, bayani
kundi pati masang ginagahis
sinasamantala't inaapi

dapat lamang baguhin ang bulok
na sistema, kaya pag-aralan
ang kasaysayan ng nasa tuktok
ng gumagawa't nasa laylayan

- gregoriovbituinjr.
08.23.2025

Biyernes, Agosto 22, 2025

Free! Free Palestine!

FREE! FREE PALESTINE!

"Mula ilog hanggang dagat 
lalaya rin ang Palestine!"
panawagan itong sukat
niyong laya ang mithiin

ang lupaing Palestinian
ay inagaw ng Israel
sinakop ng mapanlinlang
at buhong na mapaniil

Palestino'y itinaboy
sa sarili nilang lupa
dugo nila'y isinaboy
dyenosidyo'y sadyang banta

Free! Free Palestine! ang hiyaw
ng Pilipino tulad ko
pagkat animo'y balaraw
ang itinarak ng Hudyo

sa kanilang mga dibdib
umalingasaw ang dugo
sugat man ay di maglangib
sa laya sana tumungo

- gregoriovbituinjr.
08.22.2025

* litratong kuha noong Agosto 21, 2025
* salamat sa kasamang kumuha ng litrato

Huwebes, Agosto 21, 2025

Munting aklat ng salin

MUNTING AKLAT NG SALIN

di pa ako umaabot na magpalimos
kaya nagbebenta ng munting gawang aklat
pultaym na tibak ay pulos diskarteng lubos
danas man ay hikahos, nakapagmumulat

bagamat paghihinagpis pa rin ay dama
sa pagkawala ng natatanging pag-ibig 
patuloy ang pagkilos at pakikibaka
sa kabila ng pagkatulala't ligalig 

maubos sana at mabasa rin ng bayan
ang munti kong aklat ng mga isinalin
kong tula ng mga makatang Palestinian
bilang ambag upang lumaya ang Palestine

mula sa kuko ng buhong na mananakop
nag-ala-Nazi sa inagawan ng lupa
Palestino'y inapi, Hudyo'y asal hayop
upang buong lahing Palestino'y mapuksa

mula ilog hanggang dagat ay lalaya rin
ang Palestine mula sa bawat paniniil
kuha na kayo ng aklat kong isinalin
habang umaasang dyenosidyo'y mapigil

- gregoriovbituinjr.
08.21.2025

* kinatha sa anibersaryo ng Plaza Miranda bombing at pagpaslang kay Ninoy sa tarmak

Linggo, Agosto 17, 2025

Necessary o necessity, sa RA 12216 (NHA Act of 2025)

NECESSARY O NECESSITY, SA RA 12216 (NHA ACT OF 2025)

Nagkakamali rin pala ng kopya ang nagtipa ng batas na Republic Act 12216 o National Housing Authority Act of 2025. Necessary ba o necessity ang tama?

Sa kawing na:https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2025/ra_12216_2025.html, nakasulat ay: That the Authority shall have the power to summarily eject and dismantle, without the NECESSARY of judicial order...

Habang sa kawing na: https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2025/pdf/ra_12216_2025.pdf, nakasulat naman ay: That the Authority shall have the power to summarily eject and dismantle, without the NECESSITY of judicial order...

Kapwa ito matatagpuan sa Seksyon 6, numero IV, titik d, ikalawang talata (Section 6, number IV, letter d, second paragraph).

Napakatinding probisyon pa naman ito pagkat ang probisyong ito ang pinag-uusapan ng mga maralita na tatama sa kanila, lalo na yaong mga nasa relokasyon na hindi nakakabayad sa NHA. Alin ba ang tama: necessary o necessity?

Una kong nakita at nabasa ang naka-pdf file, subalit dahil mahaba upang kopyahin upang ilagay sa polyeto, discussion paper, o diyaryo ng samahan, naghanap pa ako sa internet ng mismong teksto nito, kaya nakopya ko (cut and paste) ay yaong may NECESSARY, imbes na yaong may NECESSITY. Mabuti na lang at napansin ko.

Para kasing barok na Ingles ang "without the NECESSARY of judicial order", na kung ito ay tama, dapat ay "without the NECESSARY judicial order," wala nang "of".

Bagamat halos magkapareho ng kahulugan pag isinalin sa wikang Filipino, "nang hindi KINAKAILANGAN ng kaayusang panghukuman", mas maganda pang basahin at maliwanag ang grammar o balarila ng pariralang "without the NECESSITY of judicial order".

Kaya ang gamitin po natin, o basahin natin ay yaong naka-pdf file na talagang may pirma ng pangulo sa dulong pahina. Palagay ko, mas ito ang tama.

- gregoriovbituinjr.
08.17.2025

Biyernes, Agosto 15, 2025

Sampung araw na notice bago idemolis

SAMPUNG ARAW NA NOTICE BAGO IDEMOLIS

O, maralitang kaytagal nang nagtitiis
sa iskwater na lagi nang naghihinagpis
payag ka bang sampung araw lamang ang notice
imbes tatlumpung araw bago idemolis

iyan po sa bagong batas ang nakasaad
diyan sa National Housing Authority Act
ngayon taon lamang, Mayo nang nilagdaan
sadyang nakababahala ang nilalaman

di na dadaan sa korte ang demolisyon
at may police power na ang N.H.A. ngayon
karapatang magkabahay, wala na iyon
sa bagong batas, anong ating itutugon

pabahay kasi'y negosyo, di na serbisyo
gayong serbisyo dapat iyan ng gobyerno
pag di ka nakabayad, tanggal kang totoo
kaya maralita, magkaisa na tayo

- gregoriovbituinjr.
08.15.2025

* litrato mula sa polyeto noong SONA
* ayon sa RA 12216, Seksyon 6, numero IV, titik d, 2nd paragraph, "That the Authority shall have the power to summarily eject and dismantle, without the necessary of judicial order, any and all informal settler families, as well as any illegal occupant in any homelot, apartment, or dwelling unit from government resettlement projects, as well as properties owned or administered by it. In all these cases, proper notice of ejectment, either by personal service or by posting the same on the lot or door of the apartment, as the case may be, shall be given to the informal settler family or illegal occupant concerned at least ten (10) days before the scheduled ejectment from the premises."

Miyerkules, Agosto 13, 2025

Kasaysayan at lipunan ay pag-aralan

 

KASAYSAYAN AT LIPUNAN AY PAG-ARALAN

bayani nga'y nagbilin sa bayan:
"matakot kayo sa kasaysayan
walang lihim na di nabubunyag"
madaling tandaan, maliwanag

ang bilin nila't yapak ay sundan
na pag-aralan ang kasaysayan
at pag-aralan din ang lipunan
kung nais natin ng kalayaan

lumaya sa pagsasamantala
lumaya sa bulok na sistema
lumaya sa kuhila't burgesya
at pulitikal na dinastiya

uring obrero'y pagkaisahin
tungong mapagpalayang layunin
iba pang sektor, pagkaisahin
at isyu nila'y ating aralin

at ipaglaban, kasama'y dukha
pesante, vendor, babae, bata
mangingisda, uring manggagawa
sa pakikibaka'y maging handa

- gregoriovbituinjr.
08.13.2025

Martes, Agosto 12, 2025

Hibik ng dalita

HIBIK NG DALITA

ako'y walang bahay
walang hanapbuhay
ilalim ng tulay
ang tahanang tunay

di ko na mabatid
paano itawid
ang buhay ko'y lubid
na baka mapatid

latang walang laman
nilagay sa daan
na pagkukuhanan
ng pambiling ulam

pagbakasakali
pangarap ma'y munti
guminhawang konti
yaong minimithi

- gregoriovbituinjr.
08.12.2025

* mga litrato mula sa google

Lunes, Agosto 11, 2025

Litisin si Lustay

LITISIN SI LUSTAY

ang sigaw ng marami: Impeach Lustay!
hustisya sa taumbayan ang hiyaw!
panawagan sa S.C.: Impeach Lustay!
ayaw namin kung bise'y nagnanakaw!

bakit ebidensya'y di ipakita
na nais mabatid ng taumbayan
kayrami nang salaping ibinulsa
mula sa buwis at kaban ng bayan

bigyan pa rin ng due process si Lustay
di tulad ng pinaslang o tinokhang
walang due process, kinitil ang buhay
karapatang pantao'y di ginalang

sana'y makinig ang Korte Suprema
at Senado: Impeach Lustay, Ngayon Na!

- gregoriovbituinjr.
08.11.2025

Si Oriang

SI ORIANG

dumalo ako sa Oriang
isang maikling talakayan
nang kaalaman madagdagan

ginanap iyon doon sa MET
layunin naman ay nakamit
sinapuso'y bagong nabatid

sa Supremo'y di lang asawa
kundi isang Katipunera
nakipaglaban, nakibaka

kahit ang Supremo'y pinaslang
ng dapat kasangga ng bayan
ay nagpatuloy si Oriang

taaskamaong pagpupugay
kay Oriang na anong husay
tanging masasabi'y Mabuhay!

- gregoriovbituinjr.
08.11.2025

* mga litrato kuha sa Metropolitan Theater, Maynila, Agosto 11, 2025, kasama ang grupong Oriang; ang aktibidad ay proyekto ng National Historical Commission of the Philippines (NHCP)    

Sabado, Agosto 9, 2025

Plastik at baha

PLASTIK AT BAHA

kayraming plastik palang nagbabara
na pinagtatapunan ng basura
sa mga imburnal kaya may baha
sa iba't ibang daluyan ng tubig
sa lugar pang inihian ng daga

kayrami ring plastik ang nagsasabi:
"Bawal magtapon ng basura dito!"
ngunit kapitbahay siya'y bistado
na madalas magtapon ng basura
sa imburnal malapit sa kanila

kailan matitigil ang ganito
kung tao mismo'y walang disiplina
pag nagka-leptospirosis, kawawa
ang mga mapapalusong sa baha
ingat po, ingat, mga kababayan

dapat pang ipaalam pag nagbara
ang imburnal nang dahil sa basura
ay magbabaha, kawawa din sila
tao'y maging disiplinado sana
subalit ito'y pangarap na lang ba

- gregoriovbituinjr.
08.09.2025

* litrato mula sa editorial cartoon ng pahayagang Bulgar, Hulyo 31, 2025, p.3

Miyerkules, Agosto 6, 2025

Balitang welga

BALITANG WELGA

panig ba ng unyon ay naibulgar?
o ng manedsment lang sa dyaryong Bulgar?
nabayaran kaya ang pahayagan?
upang nagwelgang unyon ay siraan?

nang ako'y naging manggagawa dati
pabrikang KAWASAKI ay katabi
ng pabrikang noo'y pinasukan ko
doon sa Alabang, pabrikang PECCO

kaya ang laban ng kanilang unyon
sa kalooban ko'y malapit iyon
sa tarangkahan nga ng Kawasaki
papasok upang magtrabaho kami

nawa ang panig din ng nagwewelga
sa Bulgar ay maibalita sana
di lang ang panig ng nagnenegosyo
kundi't higit ang panig ng obrero

- gregoriovbituinjr.
08.06.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 6, 2025,  pahina 2
* PECCO - Precision Engineered Components Corporation

Lunes, Hulyo 28, 2025

Ang People's SONA

ANG PEOPLE'S SONA

taun-taon na lang, naroon sa kalsada
kung baga'y isa itong tungkulin talaga
magsulat, mag-ulat, magmulat, magprotesta
at sabihin ang totoong lagay ng masa

ang serbisyo ay dapat di ninenegosyo
kilanling ganap ang karapatang pantao
tuligsa sa katiwalian sa gobyerno
lider ay makipagkapwa't magpakatao

di dapat maghari'y maperang negosyante
o kapitalista kundi mga pesante
uring manggagawa, kabataan, babae
labanan ang dinastiya't trapong salbahe

nais kasi naming mabago ang sistema
kung saan ay wala nang pagsasamantala
sistemang kontraktwalisasyon ay wala na
ang pampublikong pabahay ay mangyari na

buti pa'y pag-aralan natin ang lipunan
tanungin bakit may mahirap at mayaman
mula rito, paglingkurang tapat ang bayan
upang gobyerno ng masa'y matayo naman

- gregoriovbituinjr.
07.28.2025

* bidyo kuha ng makatang gala na mapapanood sa kawing na: 

Talumpati ng KPML sa People's SONA

TALUMPATI SA PEOPLE'S SONA

inaasahan nilang ang handog ko'y tula
subalit tinalakay ko'y isyu ng dukha
hawak ang mikropono'y aking binalita
ang bagong batas na tatama sa dalita

kung sa UDHA ay tatlumpung araw ang notice
bago maralita'y tuluyang mapaalis
sa N.H.A. Act, sampung araw lang ang notice
ahensya'y may police power nang magdemolis

noon, 4PH ang ipinangalandakan
sa ngalan ng dukha nitong pamahalaan
para pala sa may payslip at Pag-ibig 'yan
napagtanto nilang pambobola na naman

matapos magsalita, pagbaba ko sa trak
ilang lider agad sa akin kumausap
talakayan sa isyu'y inihandang ganap
sa bagong batas, dalita'y mapapahamak

minsan nga sa sarili'y naitatanong ko
ganito na nga ba ako kaepektibo?
o tatamaan sila sa nasabing isyu?
salamat, sa masa'y nailinaw ko ito

- gregoriovbituinjr.
07.28.2025

* ang RA 12216 (National Housing Authority Act o NHA Act of 2025) ay naisabatas noong Mayo 29, 2025
* di ko malitratuhan o mabidyuhan ang sarili sa pagtatalumpati, kaya narito'y bidyo ko habang nagwawagayway ng bandila ang iba't ibang samahang lumahok sa People's SONA
* nagsalita ako bilang sekretaryo heneral ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML)
* mapapanood ang munting bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1F7YdSan7y/ 

Huwebes, Hulyo 24, 2025

Relief goods

RELIEF GOODS

mahilig pa rin talagang mang-asar
si Kimpoy ng Barangay Mambubulgar
kadalasan, komiks ay pagbibiro
ngunit may pagsusuri ring kahalo:

nagtanong ang anak sa kanyang ina
relief goods na mula taga-gobyerno
ay ubos na raw ba? sagot sa kanya
bigay ba nila'y tatagal? tingin mo?

saan aabot ang sangkilong bigas
sa atin lang, kulang na sa maghapon
at ang dalawang lata ng sardinas
isa'y ginisa, isa'y agad lamon

mahalaga'y mayroon, kaysa wala
at isang araw nati'y nakaraos
di tayo nganga, bagamat tulala
saan kukunin ang sunod na gastos

ang mga nagre-relief ay may plano
ilan ang bibigyan, pagkakasyahin
at kung nabigyan ka, salamat dito
kahit papaano'y may lalamunin

subalit kung tiwali ang nagbigay
nitong sangkilong bigas at sardinas
baka wala tayong kamalay-malay
yaong para sa atin na'y may bawas

- gregoriovbituinjr.
07.24.2025

* litrato mula sa pahayagang Bulgar, Hulyo 24, 2025, pahina 3

Miyerkules, Hulyo 23, 2025

Sa SONA

sa SONA
itsura
baha ba?
wala na?

sa SONA
problema
lutas ba?
lubog na?

sa SONA
kakanta
trapo na
wa wenta?

ay, SANA
sa SONA
ang masa
okay pa

- gbj
07.23.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa Commonwealth Avenue na kadalasang nilalakad ng masa patungo sa SONA

Huwebes, Hulyo 10, 2025

Pilipino, Palestino

PILIPINO, PALESTINO

oo, isa akong Pilipino
nakikiisa sa Palestino
na nakikibaka ngang totoo
upang paglaya'y makamtan nito

Pilipino, Palestino, tugma
nais kamtin ang sariling lupa
Palestino, Pilipino, tula
nakikibaka, dugo'y sariwa

sigaw: mula ilog hanggang dagat
Palestno'y lalaya ring lahat
sa paglaban sila na'y namulat
sana kanilang dugo na'y sapat

upang mananakop na'y magapi
upang susunod na salinlahi
ay bagong mamamayan ng lipi
kapayapaan na'y maghahari

- gregoriovbituinjr.
07.10.2025

* litrato mula sa google

Sabado, Hulyo 5, 2025

Walang pagod sa pagkilos

WALANG PAGOD SA PAGKILOS

walang pagod pa rin sa pagkilos
ang tulad kong makatang hikahos
nakikibaka pa rin ng taos
kikilos kahit walang panggastos

basta lang tula pa rin ng tula
ang prinsipyado't abang makatâ
paksa'y dukha't problema ng bansa
at kasanggang uring manggagawa

tuloy ang pagkilos sa kalsada
patuloy pa ring nakikibaka
asam ay makamtan ang hustisya
para sa obrero't aping masa

puso'y maalab, kapara'y apoy
nadarama ma'y hirap at kapoy
pasan man ay mabigat na kahoy
pagkilos dapat ay tuloy-tuloy 

- gregoriovbituinjr.
07.05.2025

Huwebes, Hulyo 3, 2025

Pahimakas kay kasamang Rod

PAHIMAKAS KAY KASAMANG ROD
(binigkas ng makatang gala sa pugay-parangal)

sa iyo, kasama, pagpupugay
sa pagpapatibay mo ng hanay
sa adhikaing lipunang pantay
para sa masa, misyon mo'y lantay

ating kasamang Rod Guarino
mahusay makitungo sa tao
kasama ng guro, prinsipyado
organisador siyang totoo

naging secgen namin sa BMP
naging pangulo namin sa XD
organisador pa ng TDC
at sa Ating Guro pa'y nagsilbi

salamat sa lahat ng nagawa
pinaglaban ang isyu ng madla
kasangga ng uring manggagawa
kaisa ng guro't maralita 

pakikibaka ang ibinunsod
ng pagkilos mo at paglilingkod
ginhawa ng masa'y tinaguyod
taasnoong pagpupugay, Ka Rod

- gregoriovbituinjr.
07.03.2025

* BMP - Bukluran ng Manggagawang Pilipino
* XDI - Ex-Political Detainees Initiative
* TDC - Teachers Dignity Coalition 
* Ating Guro party list

Linggo, Hunyo 29, 2025

Subic, sakop pa ba ng U.S.?

SUBIC, SAKOP PA BA NG U.S.?

natanggal higit tatlong dekada na
ang base militar ng Amerika
may panukala mga solon nila:
Subic ay gawing imbakan ng bala

Pilipinas ba'y kanila pang sakop?
ang ating bansa ba'y bahag ang buntot?
ay, tayo pa ba'y kanila pang sakop?
balita itong nakabuburaot

di ba't iyang base na'y pinatalsik
kasama na pati ang Clark at Subic
bantang digmaan ay kanilang hibik
habang tayo rito'y nananahimik

panukala nila'y ating tutulan
halina't kumilos na, kababayan
baka madamay pa ang mamamayan
sa gerang di naman natin digmaan

- gregoriovbituinjr.
06.29.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante, Hunyo 29, 2025, pahina 3

Martes, Hunyo 10, 2025

CLAYGO - Clean As You Go

CLAYGO - Clean As You Go

magandang panuntuan ang CLAYGO
na kahulugan ay Clean As You Go

una kong nakita sa kantina
ng ospital at nang mabisita
ang napuntahan kong opisina

ganito'y una kong naranasan
bilang obrero sa pagawaan
ilang dekada nang nakaraan

di man nasulat noon ang CLAYGO
disiplina namin ay ganito
waiter kasi noon ay di uso
at di dapat astang senyorito
mag-aayos ng pinagkainan
ay yaong kumain, ikaw mismo

hanggang ngayon, ito'y aking dala
kahit pa saan ako magpunta
di sa restoran, kundi sa erya
ng manggagawa't maralita pa

sa panuntunang ito'y salamat
na sana'y magamit din ng bawat
opisina upang walang kalat
ginamit mo, hugasan mo dapat

- gregoriovbituinjr.
06.10.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa kantina ng St. Luke's Medical Center, QC, at sa opisina ng Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ)

Sabado, Hunyo 7, 2025

Usapang keso

Usapang keso

Makasarap ba ang keso?
Sino kanyang binebeso?
Makamasa bang totoo?
O masa'y nagoyo nito?

O baka sara-sarado?
Kasintunog ng Senado?
Sinara ng hepe nito
Ang pinagbilhan ng keso?

O BugBog Man ay Sarado?
Pagkat natunaw ang keso?
Gayong may heart naman ito
Walang puso ba, ikamo?

Paumanhin sa tanong ko
Pagkat bansa'y nagugulo
Makasara daw sa pwesto
Makasarap na raw dito

Marahil duwag ang ulo
Pinuno pa naman ito
Urong bayag, O, bayan ko
Anong gagawin ng tao?

Ah, pababain sa pwesto
Ang di na lingkod ng tao
Na naging ganid sa keso
Este, suwapang sa pwesto

- gbj
06.07.2025

Biyernes, Hunyo 6, 2025

Dalawang aklat ng glosari

DALAWANG AKLAT NG GLOSARI

dinaluhan ko minsan sa UP
ang isang forum sa pagsasalin
doon ay akin namang nabili
ang dalawang aklat ng glosari

muling nabuhay yaong mithiin
kong mag-ambag sa sariling wika
mga librong ito'y babasahin
upang kaalama'y palaguin

iambag sa pagkwento't pagtula
ang mga salita kong nalaman
lumawak ang kabatira't diwa
sa glosari ng mga salita

na hinggil sa pagpaplanong urban
at rehiyonal, sa paggawa ng
damit, kaygandang maunawaan
ng tulad kong makata ng bayan

- gregoriovbituinjr.
06.06.2025

* nabili ang 2 aklat sa forum ng Kasalin Network, sa Gimenez Gallery, UP Diliman, Mayo 27, 2025

Miyerkules, Hunyo 4, 2025

Puwing at langgam

PUWING AT LANGGAM

kasabihan ng ating ninuno:
maliit lang ang nakapupuwing
sa atin ay mahalagang payo
upang di tayo api-apihin

kikilos din tayong parang langgam
gaya'y masipag na manggagawa
kakagatin yaong mapang-uyam
hanggang mata nila'y magsiluha

pag mga aktibistang Spartan
tulad ko'y sama-samang kikilos
ay babaguhin itong lipunan
wawakasan ang pambubusabos

maliit man ang tingin sa atin
kung kikilos tayong sama-sama
parang langgam nating kakagatin
at pupuwingan iyang burgesya

- gregoriovbituinjr.
06.04.2025

* litratong kuha ng makatang gala

Linggo, Hunyo 1, 2025

Ang Kawasaki at ang pinasukan kong PECCO

ANG KAWASAKI AT ANG PINASUKAN KONG PECCO

Mahigpit akong nakikiisa sa mga manggagawa ng Kawasaki United Labor Union (KULU) na nakawelga ngayon na ipinaglalaban ang kanilang mga karapatan! Taaskamaong pagpupugay sa inyo! Uring manggagawa, hukbong mapagpalaya!

Malapit sa akin ang mga manggagawa ng Kawasaki dahil tatlong taon din akong pumapasok sa gate ng Kawasaki nang nagtatrabaho pa ako. Nasa loob kasi ng compound ng Kawasaki ang aming pabrika, o nasa loob ang right of way patungong trabaho.

Naging manggagawa ako ng tatlong taon bilang machine operator sa Metal Press Department ng Precision Engineered Components Corporation (PECCO) sa Alabang, Muntinlupa noong Pebrero 1989 hanggang Pebrero 1992. Kagagaling ko lang ng training ng anim na buwan sa isang pabrika sa Japan, Hulyo 1988 - Enero 1989. Tinawagan ako ng kumpanya upang magtrabaho sa PECCO at nag-umpisang magtrabaho roon. Edad 20 ako noon.

Bibiyahe ako mula Sampaloc, Maynila, at sasakay ng Pasay Rotonda, at mula roon ay magdi-dyip biyaheng Alabang - Kaliwa. Mula sa dyip ay sa harap ng Kawasaki ako bababa papunta sa aming pabrika kaya hindi iba sa akin ang Kawasaki. Nag-resign ako matapos ang tatlong taon upang mag-aral sa kolehiyo. At sa unibersidad ko na natagpuan ang landas na akin ngayong tinatahak bilang aktibistang Spartan.

Kaya marubdob ang aking pakikiisa sa laban ng mga manggagawa ng Kawasaki bagamat hindi pa ako nakakapunta sa kanilang welga dahil sa pagbabantay kay misis sa ospital dahil siya'y na-stroke. 

Matapos ang anim na buwan ay naging regular na manggagawa ako sa PECCO, 1989, sa taon nang maipasa ang Herrera Law, na dahilan kaya lumaganap ang sistemang kontraktwalisasyon.

Nabatid ko kalaunan na napalitan na ang pangalang PECCO, kaya wala na ang PECCO ngayon.

Mabuhay ang mga manggagawa ng Kawasaki! Mabuhay ang uring manggagawa!

- gregoriovbituinjr.
06.01.2025

* litrato mula sa kawing na: https://www.facebook.com/LukeEspirituPH 

Anag-ag at dapat walang gitling sa ika

ANAG-AG AT DAPAT WALANG GITLING SA IKA

ako'y natigilan sa "Malabong liwanag"
tanong yaon sa Tatlumpu't isa Pahalang
sa krosword nitong Pilipino Star Ngayon
pagkat may tatlong sagot na simula ay "A":
salitang ANINAWANINAG, at ANAG-AG

at ANAG-AG ang lumabas na tamang sagot
subalit sa Dalawampu Pahalang naman
bakit may gitling sa "ika-sampung bahagi"
aba'y nakasanayan na ang gayong mali
habang walang matang sa mali'y nagsusuri

bilang makatâ kaya iyon pinapansin
ang "ika" ay isang panlaping kinakabit
sa salitang ugat kaya idinidikit
ito ng walang gitling, at sa balarila
kung numero na saka lalagyan ng gitling

ang wasto ay ikasampu, di ika-sampu
pag numero, ika-10, di ika10
dapat matuto sa paggamit nitong gitling
lalo sa panlaping" ika", tandaan natin
ang mali punahin, ang wasto pairalin

- gregoriovbituinjr.
06.01.2025

* palaisipan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Mayo 31, 2025, pahina 11

Linggo, Mayo 25, 2025

Ani Bianca, patibayin pa ang sariling wika

ANI BIANCA, PATIBAYIN PA ANG SARILING WIKA

si Bianca Gonzales nga'y may panawagan ngayon
na sariling wika'y patibayi't gamiting higit
nangamote raw kasi sila sa Tagalog ng EAST
sa Pinoy Big Brother Celebrity Collab Edition

patibayin daw ang pagtuturo sa kabataan
ng wikang Filipino, at pahalagahan ito
sa mga paaralan, sa bahay, saanman tayo
upang di mangamote sa pagsalin ng Silangan

kaylungkot daw na unifying language nati'y English
imbes wikang Filipino, na batay sa Tagalog
tingin yata'y wikang bakya itong pumaimbulog
may pagtingin pang matalino basta nagi-Ingles

sa iyong pagpuna, Bianca, maraming salamat
upang pahalagahan natin ang wikang sarili
sana'y pakinggan ng gobyerno ang iyong sinabi
upang edukasyon sa ating bansa'y mapaunlad

- gregoriovbituinjr.
05.25.2025

* mula sa pahayagang Pang-Masa, Mayo 25, 2025, pahina 1 at 5

Miyerkules, Mayo 21, 2025

Tula't paliwanag sa forum ng maralita

TULA'T PALIWANAG SA FORUM NG MARALITA

sadyang kaybigat ng tema, “Nothing for Us, Without Us”
sa sistemang bulok ba dukha pa’y makaaalpas
sa lipunang mapagsamantala at di parehas
laksa’y mahihirap, mayamang iilan, di patas

kahit sa isyung pabahay ng mga maralita
4PH ay para sa may pay slip, di sa wala
para lang sa may Pag-ibig, wala niyan ang dukha
mungkahi’y public housing ang ipatupad na sadya

dapat pabahay, serbisyong panlipunan, trabaho
ay magkasamang pag-usapan ng masa't gobyerno
pabahay ay hindi dapat batay sa market value
kundi sa capacity to pay ng dukha't obrero

subalit habang kapitalismo pa ang sistema
dukha'y lugmok ngunit huwag mawalan ng pag-asa
nararapat lamang ang maralita'y magkaisa
at wakasan ang pang-aapi't pagsasamantala

halina't katotohanang ito'y ipalaganap
baguhin na ang sistema nang malutas ang hirap
magagawa kung patuloy tayong magsusumikap
lipunan nati’y itayo nang ginhawa’y malasap

- gregoriovbituinjr.
05.21.2025

* matapos ang pagbigkas ng kinathang tula ay nagpaliwanag din ang makatang gala hinggil sa isyu ng maralita bilang sekretaryo heneral ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML); sumagot din ng ilang katanungan sa ginanap na urban poor forum sa Pilar Herrera Hall sa Ground Flr ng Palma Hall ng UPD, Mayo 21, 2025

Sabado, Mayo 10, 2025

Tahimik na pangangampanya sa ospital

TAHIMIK NA PANGANGAMPANYA SA OSPITAL

naisuot ko lang itong t-shirt kagabi
na bigay sa akin sa Miting de Avance
nina Ka Luke Espiritu at Ka Leody
de Guzman na Senador ng nakararami

ngayon na ang huling araw ng kampanyahan
at tahimik akong nangangampanya naman
bagamat bantay kay misis sa pagamutan 
habang siya'y nasa banig ng karamdaman

dapat magwagi ang dalawang kandidato 
upang may kasangga ang dalita't obrero 
bagong pulitika na ito, O Bayan ko
lilong dinastiya't trapo'y dapat matalo

sa pasilyo ng ospital naglakad-lakad 
sa kantina o parmasya ay nakaladlad
itong t-shirt, sa billing man ay magbabayad
sa physical therapy mang pawang banayad

dahil huling araw na, dapat may magawa
makumbinsi ang kapamilya, ang kadukha
kapuso, kumpare, sa layuning dakila
ipanalo ang kandidato ng paggawa

- gregoriovbituinjr.
05.10.2025

Sa ika-128 anibersaryo ng pagpaslang sa Supremo

SA IKA-128 ANIBERSARYO NG PAGPASLANG SA SUPREMO

pag-alala sa kamatayan ng Supremo
at ating bayaning Gat Andres Bonifacio
kasama ng kapatid niyang si Procopio
pinaslang sila ng pangkating Aguinaldo

kaya inaral ko ang ating kasaysayan
na sa wari ko'y pilit kinakaligtaan
bakit kapwa Katipunero ang dahilan
ng pagpaslang sa Supremo ng Katipunan

Mayo a-Nwebe, kaarawan ng maybahay
na si Oriang, Mayo a-Dyes, siya'y pinatay
ng mga taksil sa ating bayan, niluray
pati kanyang pagkatao, nakalulumbay

marahil si Oriang siya na'y hinahanap
sa kaarawan nitong dapat ay kalingap
kinabukasan pala'y napatay nang ganap
hanggang huli'y di man lang sila nagkausap

taaskamaong pagpupugay kay Gat Andres
sa adhikain nila't pakikipagtagis
upang lumaya ang bayan, di na magtiis
sa lilong burgesya't dayong mapagmalabis

- gregoriovbituinjr.
05.10.2025

Biyernes, Mayo 9, 2025

Garapalan sa halalan

GARAPALAN SA HALALAN

dalawang komiks istrip mula sa
pahayagang kilala ng masa
na naglalarawan sa halalan
at sa kandidato't dinastiya
sa kampanyahang garapalan na

pawang magaling mag-analisa
yaong sumulat at dibuhista
hinggil sa parating na eleksyon
di raw boboto sa magnanakaw
kundi sa nagbigay ng ayuda

pawang mga patama talaga
sa pulitiko't sa pulitika
kaya dapat nang may pagbabago
upang magkaroon ng hustisya
ang masa't mabago ang sistema

- gregoriovbituinjr.
05.09.2025

* komiks na may petsang Mayo 8, 2025 mula sa pahayagang Remate, p.3, at Bulgar, p,5